Uspjeh liječenja najozloglašenijih oboljenja u značajnoj mjeri zavisi od tretmana koji bi, prema rezultatima različitih studija, trebalo prilagoditi spolu pacijenta.
Kako bismo poboljšali efikasnost zdravstvene njege potrebno je da znamo i da spol može da utiče na predispoziciju organizma za određena oboljenja, kao i da utiče na ozbiljnost stanja kada do oboljenja dođe i reakciju na terapiju. To bi značilo da liječenje istih oboljenja zahtijeva različit pristup kod muškaraca i žena, prenosi nationalgeographic.rs.
Osteoporoza
Bolest koja utiče na slabost kostiju, od koje boluje 10 miliona Amerikanaca, od kojih su 80 procenata žene. Ova velika razlika u predisponiranosti delimično vodi poreklo od fizičke konstitucije. Žene su pretežno tanje i imaju manje koštanog tkiva u odnosu na muškarce. Toom života ženske krhke kosti su zaštićene visokom količinom estrogena – primarnog ženskog hormona, koji je poznat po tome što inhibira prirodnu lomljivost ženskih kostiju. Za vrijeme menopauze nivo estrogena u ženskom organizmu naglo opada, što uslovljava žensku osjetljivost kada je u pitanju slabljenje koštane mase. Kao rezultat osteoporoze, oko 50 procenata žena koje imaju više od 50 godina doživi prelom neke kosti.
Depresija
Za oba pola depresija je vodeći uzrok nesposobnosti. Bilo kako bilo, studije navode da se depresija javlja bar dva puta više kod žena nego kod muškaraca. Ovakav rezultat može da se poveže i sa tim kako definišemo depresiju. Zbog društvenih okolnosti, muškarci će rjeđe priznati da imaju psihičke tegobe. Ako bismo za kliničku sliku depresije uzeli simptome kao što su: bijes, zloupotreba različitih supstanci i rizično ponašanje, onda bi možda i statistika oboljenja bila izjednačenija u odnosu na polove. Istraživanja takođe pokušavaju da odgonetnu zbog čega su stanja poput epilepsije i Alzheimerove bolesti u više slučajeva okidač za depresiju kod jednog pola ali ne i kod drugog.
Autoimune bolesti
Znatno osjetljivije na autoimune bolesti su žene. To su stanja u kojima imuni sistem greškom napada zdrave ćelije. Iako od 80 procenata ljudi koji obole od ovih bolesti jesu žene, stepen oboljenja je ozbiljniji kod muškaraca. Na primjer, multipla skleroza – zahvata mozak i kičmenu moždinu, tri puta je češća kod žena nego kod muškaraca, što ukazuje na bitnu ulogu hormona. Istraživanja se nastavljaju u smjeru otkrivanja zaštitne funkcije muškog hormona testosterona.
Srčana oboljenja
Ubica broj jedan za oba spola jesu oboljenja srčanog mišića, ali žene rjeđe prežive prvi infarkt. Jedno objašnjenje se zasniva na tome da žene zapravo ne osjećaju karakterističan simptom – bol u grudima, koji je alarm da se potraži hitna medicinska pomoć. U prosjeku, prvi infarkt se javlja kod muškaraca 7 godina mlađih u odnosu na prvi infarkt kod žena. Razlog u za ovo moguće je da leži u visokoj koncentraciji hormona estrogena kod žena koji drži nivo holesterola pod kontrolom.
Šlog
Iznenadan prekid dotoka krvi u mozak poznat kao šlog, zastupljen je kod 55 000 više žena, u odnosu na muškarce u Americi. Promjenljiv nivo estrogena u ženskom tijelu stvara dodatan rizik, što je obično povezano sa reprodukcijom. Lijekovi za kontracepciju, trudnoća, menopauza i lijekovi koji zamjenjuju ulogu hormona izazivaju nagle promjene nivoa estrogena što povećava rizik za zgrušavanje krvi i nastanak šloga. Iz nepoznatih razloga, smatra se da i dva do tri puta više genetska predispozicija ima veći uticaj kod žena nego kod muškaraca. Šlog češće usmrti žene nego muškarce.
Parkinsonova bolest
Ova degenerativna neurološka bolest oko 50 procenata je češća kod muškaraca nego kod žena. Ovdje se kao najčešći faktor pominje estrogen. Poznata je funkcija estrogena da štiti neurološke funkcije, sprječavanjem lučenja neurotoksina koji podižu nivo slobodnih radikala, pa djeluju kao antioksidans. Parkinsonova bolest se takođe različito ispoljava kod muškaraca nego kod žena. Kod žena se tremor – dominantna forma ispoljavanja bolesti, javlja sporije, što omogućava bolji kvalitet života na duže staze.
Rak
Dva od tri muškarca će oboljeti od nekog oblika raka, dok će od iste bolesti oboljeti jedna od tri žene, a žene češće i prežive ovu bolest. Ovaj podatak bi mogao da ima veze sa životnim navikama – konzumiranje alkohola, brza hrana, cigarete – koji preovladavaju kod muškaraca. Žene češće odlaze na kontrole gde prolaze skeniranje pa se kod njih bolest otkriva ranije, što povećava šansu za izlječenje. U istraživanju 13 karcinoma kod muškaraca i žena, 53 procenata aktivnih gena ukazalo je na zavisnost od spola. Koji god tip kancera bio, 6 posto više muškaraca premine od posljedica ove bolesti. (Tuzlanski.ba)
