Uprkos tome što je zelena pupavka odgovorna za preko 90 posto smrtnih slučajeva od trovanja gljivama širom svijeta, naučnici još uvijek nisu otkrili kako da spriječe njen toksični efekat.

Srećom, konačno su uspjeli da otkriju supstancu koja bi mogla da djeluje kao protivotrov.

Protivotrov za poznatu smrtonosnu gljivu – zelenu pupavku – nazvan zeleni indocijanin, Federalna agencija za lekove (FDA) Sjedinjenih Država već je odobrila njegovu upotrebu i koristi se kao boja za medicinsko dijagnostičko snimanje.

Istraživački tim predvođen hemičarima Guohui Vanom i Xijaoping Vangom sa Univerziteta Sun Jat-sen u Kini ustanovio je da ova hemikalija može da smanji snagu glavnog toksina smrtonosne gljive.

Zelena pupavka poreklom je iz Evrope, ali se sada može naći u svim djelovima svijeta. Privlačnog izgleda i veoma slična drugim jestivim gljivama, bere se i jede isključivo greškom i glavni je razlog što ljudi izbjegavaju da beru šumske gljive.

Pošto nema nikakvih znakova toksičnosti u njihovom ukusu i zbog sporog ispoljavanja simptoma trovanja, lako se pojede smrtonosna doza ove otrovnice. Nekoliko sati poslije jela, pacijent može imati gastrointestinalne tegobe koje nestaju nakon dan ili dva i daju lažni utisak da je sve u redu.

Ali nije sve u redu. Od trenutka ingestije, toksini gljive jedu jetru i izazivaju simptome koji ukazuju na ozbiljno oštećenje ovog organa. Bez medicinske intervencije – a u nekim slučajevima, čak i uz akutnu njegu – toksini gljive mogu dovesti do otkazivanja funkcije jetre, a ponekad i bubrega, što često dovodi do smrti.

Da bi došli do suštine toksičnosti ove gljive, istraživači su preduzeli više koraka. Prvo, koristili su CRISPR skrining u cijelom genomu na liniji ljudskih ćelija HAP1 da ispitaju destruktivni uticaj α-amanitina.

Ova tehnika identifikuje gene koji rade u sadejstvu tako što ih razbijaju i traže promjene, koje mogu da istaknu puteve u ćelijama na koje će vjerovatno uticati toksin. Na primjer, 2019. godine ovaj metod je omogućio naučnicima da identifikuju molekularne mehanizme djelovanja otrova meduza.

Kada su sproveli ovaj skrining na α-amanitinu, otkrili su da biosinteza proteina zvanih N-glikani igra značajnu ulogu u ćelijskoj smrti izazvanoj toksinom. Daljnje proučavanje je otkrilo da je enzim nazvan STT3B, koji je neophodan za sintezu N-glikana, ključan za toksičnost α-amanitina, prenosi RTS.