Hipotenzija je medicinski izraz za nizak krvni pritisak- manji od 90/60
Mjerenje krvnog pritiska iskazuje se kroz dvije brojke. Prvi broj pokazuje sistolni pritisak ili pritisak u arterijama kada srce kuca i ispunjava ih krvlju. Drugi broj meri dijastolni pritisak ili pritisak u arterijama kada se srce odmara između otkucaja.
Optimalan krvni pritisak je 120/80 (sistolni / dijastolni). Kod zdravih ljudi, nizak krvni pritisak bez ikakvih simptoma obično nije opasan i ne treba ga liječiti. Ali, nizak krvni pritisak može biti znak ozbiljnijeg problema, posebno kod starijih osoba. Može uzrokovati nedovoljan protok krvi do srca, mozga i drugih vitalnih organa.
Hronično nizak krvni pritisak, bez simptoma, gotovo nikada nije ozbiljan. Ali, zdravstveni problemi se mogu pojaviti kada krvni pritisak naglo padne i mozak bude lišen adekvatne opskrbe krvlju. To može dovesti do vrtoglavice, a najčešće se javlja prilikom ustajanja iz ležećeg ili sjedećeg položaja. Ova vrsta niskog krvnog pritiska je poznata kao posturalna hipotenzija ili ortostatska hipotenzija. Druga vrsta niskog krvnog pritiska može se dogoditi osobama koje dugo stoje. To se zove neuralno posredovana hipotenzija.
Posturalna hipotenzija se smatra neuspješnim reagovanjem kardiovaskularnog ili nervnog ssistema na nagle promjene. U normalnim okolnostima, kada naglo ustanete, možete osjetiti pad pritiska i vrtoglavicu, ali vaše tijelo brzo reaguje bržim otkucajem srca i sužavanjem krvnih žila. To kompenzuje pad krvnog pritiska, a ako se to ne dogodi ili se događa presporo, rezultat je posturalna hipotenzija.
Rizik od niskog i visokog krvnog pritiska obično se povećava s godinama i to je normalan tok starenja. Protok krvi u srcu i mozgu opada, što je često rezultat nakupljanja plaka u krvnim sudovima. Procjenjuje se da 10 do 20 posto osoba starijih od 65 godina ima posturalnu hipotenziju.
Šta uzrokuje nizak krvni pritisak?
Uzrok niskog krvnog pritiska nije uvijek jasan. Može biti povezan sa sljedećim stanjima:
1. Trudnoća
2. Hormonalni problemi kao što su oslabljeni rad štitnjače (hipotireoza), dijabetes ili nizak nivo šećera u krvi (hipoglikemija)
3. Neki lijekovi na recept (protiv visokog krvnog pritiska, depresije ili Parkinsonove bolesti)
4. Zastoj srca
5. Srčane aritmije (abnormalni srčani ritam)
6. Širenje ili dilatacija krvnih sudova
7. Toplotna iscrpljenost ili toplotni udar
8. Bolest jetre.
Šta uzrokuje nagli pad krvnog pritiska?
Nagli pad krvnog pritiska može biti opasan po život. Uzroci ovog tipa hipotenzije uključuju: gubitak krvi usljed krvarenja, nisku temperaturu tijela, visoku temperaturu tijela, srčane bolesti poput slabosti srca, sepsu, tešku dehidraciju zbog povraćanja, proliva ili groznice, reakciju na lijekove ili alkohol, teške alergijske reakcije.
Ko obolijeva od posturalne hipotenzije?
Posturalna hipotenzija može da se dogodi zbog više razloga kao što su: dehidracija, nedostatak hrane, preterani umor, starenje, lijekovi, psihološki faktori, infekcije i alergije.
Posturalna hipotenzija se najčešće javlja kod ljudi koji uzimaju lijekove za kontrolu visokog krvnog pritiska (hipertenzija). Takođe, može biti povezana s trudnoćom, jakim emocijama, aterosklerozom ili dijabetesom. Hipotenzija je česta nakon velikih obroka koji obiluju ugljenim hidratima.
Postoje i lijekovi koji mogu da uzrokovati hipotenziju. To su lijekovi koji se koriste za liječenje visokog krvnog pritiska, kao što su diuretici, beta-blokatori, blokatori kalcijumovih kanala, lijekovi protiv erektilne disfunkcije, lijekovi za Parkinsonovu bolest, sredstva protiv anksioznosti, sedativi, hipnotici i triciklički antidepresivi.
Najčešći uzroci posturalne hipotenzije su:
Dehidracija i gubitak elektrolita što može dovesti do proliva, povraćanja i pretjeranog gubitka krvi tokom menstruacije ili povreda. Starosno doba, takođe, utiče na krvni pritisak. Određene bolesti, takođe, mogu uzrokovati posturalnu hipotenziju. Tu spadaju: poremećaji nervnog sistema, kardiovaskularni poremećaji, alkoholizam, bolesti u ishrani. (centarzdravlja.hr)
