Napad Rusije na Ukrajinu odjeknuo je u energetski bogatim zemljama Zaljeva, gdje se najveći proizvođači nafte i plina suočavaju s ekonomskim i političkim dilemama kada se radi o ublažavanju visokih cijena i smanjenju nestašice u Evropi, navodi AFP.

Kako su cijene nafte prešle granicu od 100 dolara po barelu, a rizici od poremećaja u snabdijevanju i dalje rastu, oči u Evropi su sve više usmjerene na naftne gigante Saudijsku Arabiju i Katar, jednog od najvećih izvoznika prirodnog gasa.

A kalkulacije u Rijadu i Dohi su mnogo nijansiranije od maksimiziranja finansijske dobiti od rastućih cijena, budući da su tržišna ograničenja i savezi i sa Zapadom i sa Rusijom također izrazito važni.

– Katar i Saudijska Arabija suočavaju se sa realnošću u kojoj je večika potražnja za njihovim glavnim izvoznim proizvodom – rekla je za AFP Karen Young, direktorica Programa za ekonomiju i energiju na Bliskoistočnom institutu u Washingtonu.

Pojasnila je da povećanje kapaciteta proizvodnje nafte i transporta dodatnih zaliha tečnog prirodnog gasa ,nije tako jednostavan proces”.

– Uslovi za ulaganje ni za jednu od zemalja nisu tako povoljni niti su one spremne da glume superheroja u situaciji kolapsa dotoka ruske nafte i gasa u Evropi ili na globalnom nivou – dodala je Young.

Ruski gas čini oko 40 posto evropskog tržišta, ostavljajući ga tako visoko izloženim poremećajima u opskrbi koji su rezultat sukoba.

Slična logika se odnosi i na 2,3 miliona barela ruske sirove nafte koja se svakodnevno kreće ka zapadu kroz gasovodnu mrežu.

Neki u Evropi i Sjedinjenim Državama su se nadali da bi Katar, jedan od najvećih svjetskih izvoznika ukapljenog prirodnog gasa (LNG-a), mogao privremeno preusmjeriti izvoz namijenjen azijskim tržištima.

U međuvremenu, neki veliki uvoznici nafte pozvali su OPEC+ alijansu zemalja proizvođača da pojačaju proizvodnju i da se izvrši pritisak na zemlje poput Saudijske Arabije da iskoriste dio svojih slobodnih kapaciteta.

Ali ove dvije ultra-bogate zaljevske zemlje, kao i druge susjedne zemlje koje proizvode energiju, pažljivo biraju svoje poteze.

Katar je jasno stavio do znanja da ima malo ili nimalo dodatnih izlaznih kapaciteta LNG-a i da postoje ograničenja u tome koliko se snabdijevanje može preusmjeriti iz postojećih ugovora, čak i ako se uzme u obzir spremnost primarnih kupaca.

Na samitu izvoznika gasa u Dohi, koji je ove sedmice zasjenjen pogoršanjem krize oko Ukrajine, glavni dobavljači, među kojima je i Rusija, rekli su da ne mogu garantirati cijene ili isporuke.