Može se reći da alkoholno piće apsint ima dosta lošu reputaciju, ali još od njegovog korištenja u medicinske svrhe, pa sve do zabrane koja se desila ranih 1900-ih, ovo piće je ispisalo veoma živopisnu istoriju koja uključuje gotovo sve, od medicinskih čuda do ubistava.
Medicinski korijeni
Apsint se proizvodi od anisa, pelina i šećera destilacijom, a sadrži čak 72 procenta alkohola. U prvi mah je napravljen u medicisnke svrhe. Rane verzije ovog pića su još stari Grci koristili tokom porođaja.
Prvi pisani recept ovog napitka datira još iz 1794. godine, i pronađen je u knjigama Abram-Luj Perenoda.
Čovjek znan kao doktor Pjer Ordiner je 1792. godine proizveo apsint kao lijek protiv dizenterije i malarije i nazvao ga “artemisia absinthium”. U 1840-im, francuak vlada je svojim vojnicima u alžiru davala apsint, a praksa je trajala do početka Prvog svjetskog rata.
Zbog svoje specifične boje je napitak ubrzo dobio nadimak “zelena vila”, a među francuskim vojnicima u sjevernoj Africi je postao omiljeno piće, kad su počeli da mu dodaju anis, kako bi mu poboljšali ukus.
Otrovna vila
Kako je porasla popularnost apsinta, tako je porastao i broj onih koji su ga klevetali i govorili da izaziva halucinacije.
Kopije pića, one nižeg kvaliteta su doprinijele tome, zbog toksina kao što je otrovni bakar sulfat. Francuski ljekar, Valentin Magnan je izveo nekoliko eksperimenata na životinjama, hraneći ih izolovanim tujonom, toksičnom hemikalijom koja može da se pronađe u pelinu, koji je jedan od glavnih sastojaka apsinta. On je ukazao na napade kod životinja kao veoma važne posljedice eksperimetna, čime je želio da dokaže opasnost pića.
Apsint u umjetnosti
Mnogi umjetnici i pozante ličnosti su obožavali apsint. Slikar Tuluz Lotrek je pravio poseban koktel, koji je zvao “potres”, a sastojao se od apsinta i konjaka.
Pisac Oscar Wiles je još jedan od uživalaca apsinta, a konzumiranje je opisao kao ništa posebno prilikom prvog stepena opijanja, ali u drugom “već počinju da vam se priviđaju čudovišne i okrutne stvari, ali ako izdržite, na kraju dolazite do završne faze i tada ćete vidjeti ono što želite, prekrasne i neopisive stvari”. Pablo Picasso, Mane, Dega, Van Gogh su takođe obožavali ovo piće.
Zeleno prokletstvo
Sve se okrenulo protiv apsinta nakon što je 1905. godine radnik Žan Lanfrej ubio svoju ženu i dvije kćerke nakon opijanja ovim pićem. On je popio dva šota apsinta, veliku količinu vina, brendija, kao i kafu, nakon čega je uslijedio stravičan incident. Žan se posvađao sa suprugom nakon čega su se začuli pucnji i njegove kćerke i žena su bile mrtve. Peticija za zabranu pića je pokrenuta u Švajcarskoj, gdje su se i desila ubistva, je ubrzo potpisalo oko 82.000 ljudi. Žan se objesio u zatvoru trećeg dana zatočeništva.
Zabrana proizvodnje i konzumacije
Iako je Žan popio mnogo više vina nego apsinta, zločin je ipak nazvan po “zelenoj vili”.
U Belgiji je apsint zabranjen 1905. godine, a u Švajcarskoj i Holandiji 1910, a u SAD 1912 i Francuskoj 1915. Međutim u Španiji i Ujedinjenom Kraljevstvu nikada apsint nije bio zabranjen.
I pored zabrane proizvođači su se na razne načine dovijali da prikriju proizvodnju i prodaju, neki su išli toliko daleko da su ga prodavali kao tonik za kosu.
Ponovna proizvodnja
Francuska ponovo obnavlja proizvodnju tog slavnog kontroverznog pića. Tako Francois Guy, nasljednik poznate destilerije iz Pontarlijera, ponovno počinje da proizvodi apsint, ali njegov napitak mora da bude znatno blaži od svojih „originalnih“ prethodnika. U litru pića količina tujona koji je glavni krivac za halucinacije ne smije da bude veća od 10 mg.
U Francuskoj, na prelazu dva vijeka apsint je bio veoma popularan – u Parizu je bilo oko 30 000 kafea a u svakom od njih je, u 5 sati po podne, na snazi bio apsint “Happy Hour”. Porast alkoholizma i snažna anti-apsint kampanja koja je ovo piće povezivala sa nasilnim zločinima bili su glavni uzroci zabrane u Francuskoj je zabrana startovala 1915. godine i trajala blizu 100 godina do 2000. kada je Le Fee Apsinth ponovo počeo da se (legalno) proizvodi i prodaje. U Švajcarskoj je zabrana ukinuta 2005, a u Americi 2007. godine. Danas postoji mnogo proizvođača apsinta, a u Parizu se kultno piće može naručiti u mnogim kafeima ili istražiti u autentičnoj prodavnici apsinta.
Apsint se pije na specifičan način. U visoku čašu ulije se malo apsinta, a zatim se na kašičicu u kojoj je šećer, lagano doliva ledena voda, koja mora da polako kaplje u čašu s apsintom. Svaka kap pretvara se u blještavobelu pahuljicu u zelenom apsintu. Šećer služi za ublažavanje gorčine pelina, a sama metoda pripremanja daje piću dodatnu čar.
Danas se pije i tako što se kašičica sa šećerom zamoči u piće i izvadi iznad čašice i zapali, pa kad se šećer karamelizuje vrati se u piće i preko toga se doda mineralna voda, a može i obična do vrha čašice. (blic.rs)
