Razlog zašto naučnici smatraju da je crna rupa nastala blagim procesom jednostavan je. Trostruki sistem bi se raspao da je zvijezda koja je postala crna rupa eksplodirala.

Uočena crna rupa koja možda nije nastala eksplozijom, upravo proždire zvijezdu
Foto: Arhiva | Ilustracija

Astronomi obično vjeruju da crne rupe, jako gusti svemirski objekti čija je gravitacija toliko velika da ni svjetlost ne može pobjeći, nastaju snažnom eksplozijom goleme zvijezde na samrti, odnosno supernovom.

Međutim, neke možda nastaju na drugačiji način.

Naučnici su identifikovali crnu rupu za koju se čini da je nastala kolapsom jezgre velike zvijezde na samrti, ali bez uobičajene eksplozije.

Primijećeno je da je gravitacijski povezana s dvije obične zvijezde. Astronomi su identifikovali crne rupe u tzv. binarnim sistemima s još jednom zvijezdom ili crnom rupom.

Ali ovo je prvi potvrđeni primjer trostrukog sustava crne rupe i dvije zvijezde. Sistem se nalazi gotovo 7800 svjetlosnih godina od Zemlje, u zviježđu Labuda. Tu crnu rupu, nazvanu V404 Cygni, detaljno se proučava otkako je potvrđena 1992. Prije se vjerovalo da orbitira s još samo jednom zvijezdom, ali podaci Evropske svemirske agencije pokazuju da ima dvije suputnice.

Glavni argument je to što se trostruki sustav nije raspao

Naučnici su rekli da crna rupa, procijenjene mase devet puta veće od Sunčeve, upravo proždire jednu suputnicu, zvijezdu sedam desetina mase Sunca. Zvijezda obiđe crnu rupu svakih šest i pol dana, a od nje je udaljena jednu sedminu udaljenosti Zemlje od Sunca.

Crna rupa usisava materijal s te zvijezde koja se nalazi u fazi crvenog diva. Naučnici su detektovali još jednu zvijezdu, čija masa iznosi 1.2 Sunčeve, koja je gravitacijski povezana s ta dva objekta, ali prilično daleko, te ih obilazi svakih 70.000 godina na udaljenosti 3500 puta većoj od udaljenosti Zemlje od Sunca.

Razlog zašto naučnici smatraju da je crna rupa nastala blagim procesom jednostavan je. Trostruki sistem bi se raspao da je zvijezda koja je postala crna rupa eksplodirala. 

Rezultati istraživanja objavljeni u časopisu Nature

"Nazivamo te događaje 'neuspjelom supernovom'. U biti, gravitacijski kolaps događa se prebrzo da bi nastala supernova i umjesto toga imate imploziju, što zvuči superdramatično i fenomenalno, ali je 'blago' u smislu da nema izbacivanja materije", rekao je astronom s MIT-ja Kevin Burdge, glavni autor istraživanja čiji su rezultati objavljeni u časopisu Nature.

Naučnici su procijenili da su članovi tog trostrukog sistema nastali prije oko 4 milijarde godina kao obične zvijezde. Taj sistem možda neće uvijek imati tri člana s obzirom na to da crna rupa proždire najbližeg susjeda.

"Ljudi su zapravo predvidjeli da binarni sistemi s crnom rupom možda nastaju iz trostrukih sistema, ali do sada za to nije bilo direktnih dokaza", rekao je astronom s Caltecha i suautor istraživanja Karim El-Badri.