Tuzlanski studenti najavljuju proteste jer o njima niko ne brine. Vlast i rektorat Univerziteta se svađaju i profesori međusobno. Namjenski uništavaju Univerzitet zbog jačanja privatnih fakulteta. Pogledajte u prilogu naučno-istraživački rad za studentsku revoluciju.
Prilog možete pogledati od 11:00 min.
Za obične građane – kojih je sve više u redu za komad hljeba – ova godina je bila tegobna. Za Vladu, čija je kasa već prazna, godina je katastrofalna. No, za menadžment Univerziteta u Tuzli 2015. je bila berićetna jer je završavaju s oko milion maraka suficita koji nemaju gdje uknjižiti. Novac je potrošen na sumnjive ugovore s trećim osobama, koji su naknadno potpisivani i na kojima su retroaktivno upisivani brojevi protokola. Zbog toga je Ministarstvo finansija zatražilo temeljitu istragu.
Ovakav način postupanja praktično znači da su „treća lica“ obavljala poslove bez bilo kakvog pravnog osnova… Licima koja su obavljala poslove iz nastavnog procesa odobravani su pojedini troškovi (putni nalozi, noćenja, gorivo i sl.), a da nisu posjedovala zaključene ugovore o angažmanu po bilo kom osnovu, te da se naknadno zaključuju ugovori o angažmanu s prethodno ostavljenim brojevima protokola iz prethodne godine.
Tragom ove informacije zatražili smo komentar resornog ministra Jakuba Suljkanovića, ali on nije želio davati izjave.
Da li se radi o radu nacrno ili fiktivnim ugovorima – trebala bi pokazati istraga. Rektor Univerziteta u Tuzli Enver Halilović za sve to ima svoje pojašnjenje: “Ugovore radi fakultet, odnosno dekan sa svojom pravnom službom na fakultetu i prosljeđuje Univerzitetu, odnosno menadžmentu Univerziteta. I ne radi se o nikakvom naknadnom propisivanju, to bi bila besmislena radnja”, tvrdi Halilović.
Rektor optužuje Vladu da time želi ugasiti naučnoistraživački rad. “Da se ukinu bilo kakva plaćanja, bilo kakvi ugovori na Univerzitetu za naučnoistraživački rad u smislu ugovora za komisije koje rade najviši nivo naučne odgovornosti za unapređenje rada Univerziteta s jedne strane, i s druge strane da se radi o eventualnom interesu da se taj iznos sredstava koji je zaradio Univerzitet dodijeli nekome drugom“, smatra Halilović.
Na nepravilnosti u finansijkom poslovanju Univerziteta Upravni odbor je ukazivao godinama, posebno na stavku koja se misteriozno definirala kao “ugovorene i druge posebne usluge”, za koje se godišnje izdvaja oko dva miliona maraka.
“Dobili smo informaciju da su ljudi prije nekoliko godina inkasirali oko 700.000 samo za učešće u komisijama za odbranu magistarskih teza. To su ogromne cifre, od kojih ogromna većina zaposlenih na Univerzitetu u Tuzli nema ništa. Te se stvari dodjeljuju prema podobnosti, a ne prema zasluzi i stručnosti“, kaže Vedad Pašić, član Upravnog odbora Univerziteta u Tuzli.
Istaknuti profesori tuzlanskog univerziteta podigli su svoj glas protiv katastrofalnog finasijskog poslovanja, optužujući rektora Halilovića da se na sumnjiv način obogatio. “On ima silne nekretnine širom Balkana. Treba ispitati porijeklo tih nekretnina. Pričaju da ima stanova u Baru, Sarajevu, na Vlašiću. Imamo informacije da je on silne pare zaradio na putne naloge, svaki čas ide u Ameriku, preko bare, u daleke destinacije i tako nameće novac za sebe”, navodi dr. sc. Feriz Adrović, s PMF-a Tuzla.
Na sličan način rektor Halilović je 1996. godine sam sebe imenovao za redovnog profesora. Zbog toga su istaknuti profesori od Tužilaštva Tuzlanskog kantona zatražili da protiv Halilovića otvori istragu zbog zloupotrebe položaja. Nakon višemjesečnih provjera, iz Tužilaštva je stigao negativan odgovor.
“Za taj njegov kriminalni akt, koji je napravio 1996. godine, rečeno je da je to apsolutno zastarjelo. On ne zaslužuje da bude docent“, priča Adrović.
Budući da je mudro ispunjavao želje velikih političkih stranaka, Halilović je bez problema sebi osigurao i drugi uzastopni rektorski mandat. Na svojoj koži to je najbolje osjetio profesor Azem Kožar, koji je, tvrdi, nezakonito izgubio poziciju nastavnika na Odsjeku za historiju. Protivkandidat mu je bio njegov bivši student i državni poslanik Denis Bećirević.
“To je samo stvar političke korupcije. Kada funkcioner jedne političke partije pruža ruku i pomaže funkcioneru političke partije da bi bili jači, jer obojica imaju interesa“, kaže Kožar.
Stotinjak metara od sjedišta Univerziteta u Tuzli smješten je privatni Evropski univerzitet Kallos za čije su otvaranje, najviše zaslužni, profesori Univerzitata u Tuzli Nermina Hadžigrahić i Sead Rešić. Oni su članovi komisije Ministarstva koja je Kallosu dodjelila licencu za rad. Hadžigrahić i Rešić godinama predaju na tom univerzitetu u Brčkom, zbog čega su u klasičnom sukobu interesa.
“To nije stvar koja je dopustiva i vidjet ću šta ćemo moći da poduzmemo u tom kontekstu. Nijedna od tih osoba nije podnijela zahtjev, niti im je Senat dao saglasnost za odlazak na drugi univerzitet“, kaže rektor Halilović.
“Kolege koje su zaposlene na univerzitetu u Tuzli, a bili su u komisiji koja je dala rješenje za otvaranje privatnih univerziteta naparavili su veliku grešku. Ubijeđen sam u to da ti univerziteti nemaju uslove za rad. Naši ljudi koji su bili u komisiji ili su predvidjeli ili su bili motivirani nečim drugim. Da li je u pitanju novac koji se dobija kao član komisije ili nešto drugo, eventualno neki drugi angažman“, smatra Sabit Zekan, predsjednik Komisije za borbu protiv korupcije Skupštine TK-a
U sukobu interesa je i profesorica Medicinskog fakulteta u Tuzli Munevera Bećarević, koja je kao predsjednica Upravnog odbora Univerzitetsko-kliničkog centra Tuzla dala saglasnost na ugovor o poslovnoj saradnji UKC-a i Kallosa, čiji će studenti bez problema odrađivati praksu na UKC-u. Ništa ne bi bilo sporno da Bećarević nije dekanesa Fakulteta zdravstvenih nauka na privatnom Evropskom univerzitetu Kallos.
Sve se dešavalo mimo znanja menadžmenta Univerziteta u Tuzli. “To me je izneneadilo. Klinički centar univerziteta je univerzitetski klinički centar. Mi imamo sporazum o saradnji”, kaže Halilović.
U sukobu interesa je i Hariz Agić, uposlenik državnog Pedagoškog zavoda Tuzla. On je član Upravnog odbora Univerziteta u Tuzli i predavač na Evropskom univerzitetu. Na istom univerzitetu predavači su i bivši kantonalni ministar industrije Mustafa Burgić i njegov sin Mufid, koji istovremeno rade i na Univerzitetu u Tuzli, kao i Božo Banjanin, Hariz Huseingaić i Nusret Mujagić. Protiv takve negativne prakse pobunili su se studenti, ali i akademska zajednica Tuzlanskog univerziteta.
“Naši profesori s javnih univerziteta su zaslužni za privatne univerzitete. I sada imamo takvu situaciju da se naši studenti pate na našim fakultetima Univerziteta u Tuzli. A ti isti profesori predaju sad nekoliko metara dalje, gdje su kriteriji puno niži. Imamo profesore koji su otišli, koji su na tim fakultetima rektori, ili prorektori za naučnoistraživački rad i studenska pitanja, a predaju na Univerzitetu u Tuzli. A potpisali su izjave da nigdje ne predaju. To se može provjeriti na web-stanici“, kaže Nedžad Hodžić, predsjednik Unije studenata Univerziteta u Tuzli.
“To je protiv pravila, vjerovatno i protivzakonito – da je neko zaposlen na javnom, a da istovremeno radi na privatnom univerzitetu“, kaže Vedad Pašić.
Evropski univerzitet nije akreditiran, a zbog brojnih neregularnosti u Brčkom mu je oduzeta dozvola za rad. Dozvolu za rad ukinuo je bivši šef Odjeljenja Vlade Brčko Distrikta Momčilo Poljić, koji je, nakon što je otkrio taj kriminal, zbog političkih pritisaka morao podnijeti ostavku.
“Studenti nisu ni imali nastavu. Tamo se nastava odvija subotom i nedjeljom. Koliko znam, ona se uopće i ne odvija, nego se subotom i nedjeljom sastaju i tamo se dijele ocjene. Nastavnici su držali po 15, 20, 30, 70 predmeta. Studenti su završavali fakultete za dan-tri, za mjesec. U suštini, tamo je sve nezakonito. I dalje mislim da se tamo dešava društeveno opasan kriminal“, navodi Poljić.
A zbog kriminala rektor i vlasnik Evropskog univerziteta Nedeljko Stanković je na optuženičkoj klupi.
“Osim zloupotreba u postupku povećanja osnovnog kapitala Evropskog univerziteta, Tužilaštvo Brčko Distriukta tereti Stankovića i za davanje lažnih podataka prilikom prijavljivanja prebivališta u Brčko Distriktu 2012. godine“, pojašnjava Jelena Lakić, glasnogovornica Tužilaštva BD-a.
Sve to nije smetalo premijeru Begi Gutiću da presiječe vrpcu i javno podrži rad Evropskog univerziteta u Tuzli, a predsjedniku Skupštine Senadu Aliću da održi prigodan govor na otvaranju tog univerziteta. I jedan i drugi razumiju tu materiju jer su ekspresno dobili diplome na sličnim privatnim fakultetima u RS-u. Rektor Stanković ne krije da je potkupio skoro sve političke stranke na ovom kantonu. “Svaka stranka delegira po jednog svog kandidata i mi da ga izvedemo na političkim naukama, od prve do četvrte godine besplatno. Mislim da se prijavilo devet stranaka iz kantona”, kaže Stanković.
Za devalvaciju visokog obrazovanja, sistematsko slabljenje državnog univerziteta u Tuzli i ekspanziju privatnih univerziteta sumnjivog kvaliteta odgovorna je Kantonalna vlada, tvrde profesori. U budžetu za narednu godinu za nauku je planirano svega 24.000 maraka. Tri hiljade maraka više od tog iznosa, primjerice, premijer Bego Guutić je ove godine iz kantonalnog budžeta poklonio vlasniku kalesijske firme Unistok, koja je finasirala Gutićevu političku kampanju.
