Muzikolog Fumi Uehata braniće u Osaki disertaciju na temu srpske novokomponovane muzike. Srbiju je zavoljela preko narodne muzike, a Ceca, Seka i Viki su joj omiljene pjevačice

Za nju – srbijanski narodnjaci su zakon. Ceca, Seka, Viki, i naravno Džej, kvalitetni su muzičari, a njihovi hitovi i pjesme drugih novokomponovanih izvođača prijatne su, zabavne i privlačne kompozicije. Toliko da ih je izabrala za temu svog doktorata! I to možda ne bi čudilo da “borac za pravdu srpskih narodnjaka” nije muzikolog Fumi Uehata (37) iz Japana i da ovu doktorsku disertaciju ne brani na Univerzitetu u Osaki.

U Srbiju je došla studentskom razmjenom prije 14 godina. Do 2006. godine studirala je na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Živeći u studentskom domu na Zvezdari, gdje su se, kako kaže, često pravile žurke, prvi put je čula najneobičniji zvuk do tada – narodnjake.

“U početku mi se nije mnogo dopala, ali kada sam se vratila u Japan, rodnu Osaku, nedostajalo mi je sve što je karakteristično za Srbiju i počela sam puno da slušam narodnu muziku – priča Uehata. – Ima nekoliko pjesama koje baš volim – “Beograd” od Cece Ražnatović, ‘Mahinalno’ od Viki Miljković, ‘Tako mlada’ od Tanje Savić i “Crno i zlatno” od Seke Aleksić…” – ispričala je.

Pamti Fumi, kako kaže, neobičnu situaciju, na početku studija u Beoradu.

“Na novogodišnju žurku išla sam sa prijateljicama koje su izričito govorile da ne slušaju narodnjake, ali kada je na žurki puštena Cecina pesma, sve su listom počele da je pjevaju zajedno i znale su svaku riječ”, prisjeća se.

“I mi u Japanu imamo etno-muziku, Enku”. kaže Fumi. “Elementi naše stare narodne muzike koriste se u smislu skale, teksta i vizuelne prezentacije. Nažalost, enka muziku u Japanu više slušaju stari nego mladi. Za razliku od toga, srpska narodna muzika je upravo mainstream, popularna muzika u Srbiji, naročito stvarana muzika za mlade. Zato je prirodno da se vašoj novokomponovanoj muzici ponekad prilagođavaju provokativni tekstovi i svjetski vizuelni trendovi.

“Bila sam iznenađena, jer je takva situacija nezamisliva u Japanu. Mnogo više, međutim, počela sam da razmišljam o toj muzici prilikom pisanja kratkog rada za studije. Sve više me je privlačio taj zvuk i shvatila sam, bez dvoumljenja, da je to vrsta muzike koju bih proučavala kao temu doktorskih studija”.

Završila je osnovne i magistarske studije pri katedri za opšte umjetnosti i katedri za muzikologiju. Poslije godina provedenih u Japanu, Fumi je prije tri godine dobila državnu stipendiju Japana za doktorske studije i na njenu veliku radost ponovo se obrela u Beogradu.

“Znala sam dobro kakve su u javnosti i među kritičarima ‘ocjene’ i izlaganja o narodnoj muzici, ali ovi kritičari nisu ni slušali ljude iz te muzičke industrije, ni pjevačice, ni aranžere, ni kompozitore”, utvrdila je.

“Niti su objasnili, na primjer, šta stvaraoci te vrste muzike i kulture misle o svojoj muzici i s kakvim ciljem je kreiraju. Zato sam htjela da proučavam tu muziku, sa sasvim novog aspekta, bez negativnog stava koji o njoj imaju ne samo kritičari, već i većina ljudi”.

Tema njene disertacije glasi: “Studija o reprezentaciji i recepciji muzičkog izražavanja narodnog identiteta u pop-folk muzici u Srbiji”. Krajem ove godine braniće doktorski rad na Osaka univerzitetu u Japanu.

“Ja sam Srbiju zavoljela preko muzike. Divim se tome što imate tako bogatu muzičku kulturu, bez obzira na to da li su kompozicije stare ili nove”.

“Mnogo je onih koji kritikuju ovakvu vrstu muzike kao nekvalitetnu, ali u tim kritičnim vidovima postoji dominantno, ali već zastarjelo razmatranje o kulturi i umjetnosti”. Po njoj – što starije ili jednostavnije, to vrijednije. Nema smisla da se kvalitet savremene narodne muzike ocejnjuje i razmatra sa takvog stanovišta. Važno je priznati da sve vrste muzike imaju različite vrednosti i kulturne pozadine. Ako neko ima takav pristup muzici, može se razonoditi i uživati u ljepotama svih vrsta muzike.

Ranije je više slušala srbijanski rock, pop i hip-hop, naročito “S vremena na vreme” i “Smak”, ali inače, kako Fumi priča, sluša narodnu muziku i često obrati pažnju kako se trend i stil mijenjaju, kakvi uticaji stižu iz drugih zemalja i muzičkih žanrova.

“U Japanu, nažalost, nema posebnog kluba i mjesta gde se može čuti novokomponovana narodna muzika iz Srbije”, kaže Fumi.

“Imamo prilike da gledamo srpske filmove u kojima se čuje narodna muzika i da uživamo u rijetkim koncertima, uglavnom trubača. Srbija mi mnogo nedostaje, pa se radujem jer će mi državna stipendija trajati još tri godine i često ću dolaziti. U međuvremenu, kad god imam prezentacije na međunarodnim konferencijama ili na fakultetu, koristim srpske novokomponovane i narodne pjesme. U tim prilikama, uvek dobijem pozitivne reakcije od kolega koji prvi put slušaju vašu narodnu muziku”.

“Ruse kose” u Osaki

“Zajedno sa još nekoliko Japanaca proučavam pop-folk u balkanskim zemljama” ispričala je.

“Ovaj projekat je počeo prije četiri godine. Uskoro ćemo objaviti i jedinstvenu knjigu o toj muzici u Japanu. Pisala sam dio posvećen srpskoj narodnoj muzici. U okviru tog projekta, prije nekoliko mjeseci, održan je međunarodni skup na Univerzitetu u Osaki. Došlo je mnogo naučnika sa Balkana i Srbije. Naš gost bila je profesorka iz Beograda Iva Nenić. Zajedno smo pjevale Cecin Beograd i oduševile druge učesnike. Sa kolegom iz Japana, otpevala sam ‘Kradem ti se u večeri rane’ i ‘Ruse kose curo imaš’. (novosti.rs)